#DeleteFacebook. It's lame.
Elon Musk stak zijn mening over Facebook deze week weer eens niet onder stoelen of banken. Nadat hij een tijdje terug al eens de Facebook-pagina van Tesla had laten verwijderen, tweette hij nu dit:
Hij reageerde op een tweet van acteur en komiek Sacha Baron Cohen (bij menigeen beter bekend als Borat), die Facebook en sociale media al eerder de grootste propagandamachine in de geschiedenis noemde, en er deze week nog een schepje bovenop deed:
En dat kwam slechts een paar dagen nadat horror-auteur Stephen King verkondigde (ook weer op Twitter) dat hij Facebook verlaat vanwege de grote hoeveelheid valse informatie:
Geen leuke week voor Mark Zuckerberg dus, al ligt die er waarschijnlijk geen nacht wakker van, want hij weet net zo goed als wij: welke beroemdheden ook met veel bombarie Facebook verlaten, de meeste mensen zouden het ook wel willen, maar doen het niet. Want hoe krijg je anders een uitnodiging voor een babyshower, en hoe weet je anders wie er jarig is?
Dus roepen wij niet dat je van Facebook af moet – ook al zijn wij er zelf allang vertrokken, en ook al schrokken we toch weer na het horen van de laatste aflevering van de BNR-podcast De Technoloog, waarin jurist Lokke Moerel vertelt hoe algoritmes van Facebook alleen al op basis van je likes je persoonlijkheid kunnen analyseren – en beter dan je denkt: met slechts 10 likes doen ze al betere aannames over jou dan je collega's die je elke dag ziet; met 300 likes kunnen ze je al beter inschatten dan je eigen partner (luister vanaf 24:55).
En iedereen vindt dat eng – maar niemand gaat eraf, dus wij helpen je in deze editie van MacFan aan manieren om Facebook op je Mac een beetje te beteugelen.
Minimal Facebooking
Tijd om te beginnen met Minimal Facebooking. Ofwel: wel de lusten, maar zo min mogelijk de lasten. Facebook heeft een heleboel instellingen waarmee je de netwerksite een beetje aan banden kunt leggen. Kijk bijvoorbeeld eens naar de Advertentie-instellingen. Zet bijvoorbeeld 'Advertenties op basis van gegevens van partners' op 'Niet toegestaan'. Zo kun je nog talloze andere instellingen doorlopen, maar het is best een gedoe, en helaas: Facebook wil nog wel eens wat veranderen, en dan staan al die opties opeens weer aan. Dus dat moet anders.
Wat je beslist wél moet doen, is naar de instelling Apps en websites gaan. Daar staan alle websites en apps waarbij je Facebook als login gebruikt. (Want dat was lekker makkelijk!) Als het onbelangrijke apps en websites zijn: verwijder ze. Zijn ze belangrijk: maak in die apps en websites een nieuwe inlog aan, met een e-mailadres of bijvoorbeeld met Log in met Apple of Log in with Telegram – die zijn allebei niet op je gegevens uit. En als dat niet kan: registreer gewoon met een mailadres en een wachtwoord. Verwijder daarna bij Facebook alle apps en websites, zodat Facebook niet meer mee kan kijken als je daar inlogt. Heb je dat gedaan, dan gaan we naar de volgende stap…
Stop Facebook in een container
Nu je Facebook wat aan banden hebt gelegd door instellingen strakker af te stellen en niet langer Facebook-login te gebruiken, is het tijd om ook de cookie-praktijken van Facebook in te perken. Maar voor we dat doen, nog even de uitleg:
Wat zijn cookies?
Cookies zijn een briljante uitvinding, ooit gedaan bij Netscape (de browser die de voorloper was van Firefox). Cookies vormen het geheugen van het web – zonder cookies zou je nooit ingelogd kunnen blijven op een website en zou je nooit een winkelmandje kunnen vullen in een webwinkel. Zonder cookies kan een website namelijk niets onthouden. Een cookie is een klein bestandje dat een website op je computer zet. Dat bestandje indentificeert jou, en daardoor weet de website wie je bent en welke informatie jij moet zien. Cookies zijn dus heel hard nodig. Als je een website bezoekt en die site parkeert cookies op je computer om goed te kunnen functioneren, dan noem je dat first party cookies. Maar er zijn ook third party cookies – cookies van andere bedrijven (bijvoorbeeld advertentienetwerken) die ook via die website worden geïnstalleerd. Die zijn niet om de site goed te laten werken, maar om jou te tracken over het web. Advertentiereuzen als Facebook en Google hebben cookies op miljarden webpagina's staan, waarmee ze heel veel informatie over jou kunnen ophalen en een profiel van je kunnen vormen. Elke website die een like- of deel-knop van Facebook heeft onder een artikel, werkt er al aan mee.
Safari en Firefox gaan de strijd aan
Apple is al een paar jaar geleden de strijd aangegaan met in eerste instantie die third party cookies, net als de makers van Firefox. Sinds 2017 heeft Safari Intelligent Tracking Prevention (ITP) aan boord. De eerste versies van ITP blokkeerden vooral die third party cookies, waardoor Facebook Safari-gebruikers niet meer goed kon volgen.
Facebook slaat terug
Facebook is afhankelijk van het tracken van mensen, dus uiteraard deden Zuckerberg en trawanten een tegenzet. Net als Google overigens. Beide bedrijven kwamen met stukjes code die websitebeheerders op hun site kunnen integreren – bij Facebook heet dat Facebook Pixel. Facebook Pixel geeft aan websitebeheerders allerlei voordelen: inzicht in je bezoekers en noem maar op. Ondertussen gedraagt die code van Facebook Pixel zich als een first party cookie – trackingcode vermomd als essentiële geheugencookie voor een website dus.
Apple legt ook first party cookies aan banden
Apple liet dat weer niet over zijn kant gaan, en scherpte ITP verder aan: er kwamen ook beperkingen voor first party cookies. Maar die beperkingen gaan eigenlijk alleen over hoelang cookies bewaard mogen blijven in de cache van Safari. Eerst bracht Apple dat terug tot 7 dagen, en later tot 24 uur. Dat maakt langdurig tracken wat lastiger, maar veel verder kan Apple niet gaan: first party cookies helemaal blokkeren maakt dat websites niet meer werken.
Dus wat nu?
Firefox stopt Facebook in een container
Firefox heeft een wat andere benadering gekozen dan Apple. Waar Apple ITP standaard in Safari heeft verwerkt, geeft Firefox tools waarmee je zelf aan de slag kunt. Eentje daarvan is een add-on die Facebook Container heet. Als je die installeert, dan zit Facebook voortaan 'opgesloten'. Alle openstaande Facebook-tabbladen worden afgesloten, je wordt uitgelogd en alles cookies worden verwijderd. Ga je daarna opnieuw naar Facebook, dan laadt Facebook in een apart tabblad. Dat tabblad heeft een blauw lijntje op de tab, en in de locatiebalk zie je het icoontje van de Facebook Container. Je logt in bij Facebook, en gebruikt het zoals je wilt. Zodra je in Facebook op een link klikt die naar een andere website gaat, opent die in een ander tabblad. Omdat je alleen bij Facebook bent aangemeld in de container, en niet in de andere tabbladen, werken like- en deelknoppen op andere websites niet, en herkent Facebook je daar ook niet. Ofwel: in de container kun je lekker naar je tijdlijn kijken, en berichtjes sturen zoveel je wilt, daarbuiten ziet Facebook je niet. Ideaal, of wat?
Facebook Container | gratis | ★★★★★
Breek Instagram open
Facebook en ook Instagram (eigendom van Facebook) zijn gespleten persoonlijkheden: aan de ene kant zijn ze alom aanwezig, aan de andere kant zijn ze heel erg in zichzelf gekeerd. Dat laatste merk je als je de url van een Facebook-bericht wilt vinden, om bijvoorbeeld aan iemand te mailen. Dat kost je moeite – als het je al lukt. Facebook wil niet dat je links naar berichten kopieert en elders deelt – Facebook wil dat je deelt via Facebook. Je moet op het platform blijven. Instagram heeft ook zoiets navelstaarderigs: het fotonetwerk laat je geen links naar andere websites gebruiken. Alleen in je bio kun je één link naar een website opnemen, verder nergens. Daarom roepen mensen zo vaak in een post 'Link in bio!'. Instagram wil niet dat je wegklikt naar iets anders – je moet op Instagram blijven.
Gruwelijk irritant, vooral als je juist graag linkjes wilt delen met je volgers. Er is een mogelijkheid om dat nu te doen: met Linktree. Daarmee kun je een paginaatje met meerdere links achter die 'link in bio' stoppen – zodat je toch naar meerdere pagina's kunt linken.
Via de website van Linktree kun je een gratis account aanmaken. Je kunt inloggen met je Instagram-account – maar ook gewoon met een e-mailadres (één keer raden wat wij adviseren). Eenmaal ingelogd, kun je links aanmaken door titels en bijbehorende urls in te tikken. Die vormen samen een overzichtelijke pagina, waarvan je de vormgeving een beetje aan kunt passen door uit een aantal thema's te kiezen. Linktree geeft je vervolgens een url van deze pagina, die je vervolgens invoert in je Instagram-bio. Uiteraard zou je dit ook zonder Linktree kunnen, door zelf een html-paginaatje te maken en ergens online te publiceren, maar Linktree maakt het allemaal erg makkelijk. Vooral als je vaak wat wilt veranderen aan de links die je wilt tonen.
Linktree komt in een gratis en een betaalde variant (6 dollar per maand). De gratis versie werkt eigenlijk perfect; alleen als je een superprofessionele pagina wilt maken, met eigen lettertypes en ook met afbeeldingen erbij, en zonder Linktree-logo, dan is de betaalde PRO-variant interessant. De PRO-versie geeft je ook veel meer statistieken. Voor de eenvoudige gebruiker overkill, en ook voor MacFan eigenlijk. De gratis versie werkt al heel goed. Aanrader dus.
linktr.ee | gratis of PRO-versie voor $ 6 per maand | ★★★★★
Tot slot... de Oscars
Gevraagd naar wat een schrijver zou moeten uitonderhandelen met zijn producers, gaf filmmaker en Oscar-winnaar Taika Waititi een nogal verrassend en voor Apple pijnlijk antwoord:
Nu maar hopen dat iemand hem er snel op attendeert dat de nieuwe 16-inch MacBook Pro eindelijk weer een fijn toetsenbord heeft. En nog harder hopen dat Apple dit als een signaal ziet dat ook andere MacBooks als de sodemieter van die vreselijke butterfly-toetsenborden af moeten...
MacFan verschijnt voor members elke dinsdag. Tot volgende week!