macOS 11 verandert alles
Het nieuwe macOS draagt niet langer nummer 10. Deze herfst krijgen we macOS 11, zo kondigde Apple gisteren aan tijdens de WWDC 2020 Special Event Keynote. Wat ons betreft had dat ook de naam van het nieuwe besturingssysteem mogen zijn, in lijn met de naamgeving van iOS, iPadOS, tvOS en watchOS. Maar daar heeft Apple niet voor gekozen: macOS 11.0 heeft de naam ‘Big Sur’ meegekregen.
De stap van 10 naar 11 is opvallend. Sinds Mac OS X Cheetah in 2001 verscheen, veranderde het Mac-besturingssysteem wel constant van naam (van Mac OS X naar OS X naar macOS), maar het bleef allemaal versie 10. Zelfs de transitie van PowerPC- naar Intel-processoren veranderde daar niets aan. Maar nu zet Apple de stap wél. En terecht. Want macOS Big Sur verandert veel. Heel veel. Het design is op de schop gegaan, er komt een overgang naar ARM-processoren, en bovenal lijkt macOS nog meer samen te smelten met iOS en iPadOS. In deze nieuwsbrief nemen we de belangrijkste wijzigingen even met je door.
Gemist?
Maar voor we door alles heen lopen: heb je de WWDC 2020 Special Event Keynote gisteren gemist? Je kunt hem hier alsnog bekijken:
De Mac krijgt 'Apple silicon'
Wie gisteren naar de keynote keek, zal zich misschien hebben verbaasd dat het hele woord 'ARM' nergens werd genoemd. In computerkringen wordt tenslotte al jaren gesmoesd over een 'ARM-transitie' voor de Mac. Er werd gisteren ook een transitie aangekondigd, maar Apple zei consequent dat de Mac de komende twee jaar overstapt op 'Apple silicon'. Dat is niet zo gek: iPhones en iPads draaien ook op ARM-processoren, maar dat noemt Apple ook nooit zo. De reden is heel simpel: er is geen ARM-fabriek die ARM-chips maakt, zoals er wel een Intel-fabriek is die Intel-chips maakt. Een Intel-processor komt altijd van Intel; maar het bedrijf ARM maakt zelf geen chips, het verkoopt alleen de 'taal' die ARM-processoren spreken. Apple heeft een licentie op die processortaal gekocht, en maakt daarmee vervolgens eigen chips. Apple silicon dus. We legden dat in januari al uitgebreid uit, in onze nieuwsbrief met voorspellingen voor dit jaar.
Overigens gebruikte Apple de benaming 'Apple silicon' vermoedelijk alleen om nog geen nieuwe chipnamen te onthullen. Zodra er een eerste Mac verschijnt met een Apple-processor aan boord, zullen we ook de naam van het beestje horen.
Nog even geen nieuwe Macs
Dat brengt ons meteen even bij wellicht teleurstellend nieuws: Apple heeft gisteren geen nieuwe hardware aangekondigd. We weten wel dat macOS Big Sur dit najaar verschijnt – en Tim Cook heeft aangekondigd dat er eind dit jaar een eerste Mac met Apple-processor verschijnt. Maar verder is daar is nog niets over bekendgemaakt. Wel heeft Apple gezegd dat de hele transitie van Intel- naar Apple-processoren twee jaar gaat duren. En in de tussentijd zullen er ook gewoon nieuwe Intel-Macs blijven verschijnen – ook al vragen we ons af wat die nu gaat kopen als het niet echt heel erg noodzakelijk is (bijvoorbeeld omdat je je enige MacBook per ongeluk op straat hebt laten vallen, een paar seconden voor er een stoomwals over diezelfde plek denderde).
Een Mac met een iPad-processor
Of is er tóch een hardware-nieuwtje? Tijdens de keynote van Apple zagen we Big Sur al wel werkend op een Mac met Apple-processor: een systeem draaiend op een A12Z Bionic, ofwel de processor uit een iPad Pro. Het was verbluffend om te zien hoe programma's zoals Maya en Final Cut Pro zware projectbestanden moeiteloos konden draaien op zo'n iPad-processor. Het zag er enorm vloeiend uit. (Des te indrukwekkender omdat Maya niet eens geschikt was gemaakt voor de nieuwe processor, en draaide via de emulatie van Rosetta, verderop meer daarover).
Software-ontwikkelaars moeten de komende tijd aan de slag met het ombouwen van hun Mac-apps, zodat die ook geschikt zijn voor Apple-processoren. Dat kan alleen als je ook over zo'n systeem beschikt, en dus heeft Apple een Developer Transition Kit samengesteld waar een Mac mini bij zit waar ook zo'n A12Z Bionic in zit. De kit kost 500 euro, maar je mag de mini niet houden: die moet uiteindelijk weer aan Apple worden teruggegeven.
Een overgang waar je weinig van moet merken
Apple wil dat gebruikers zo min mogelijk van de overgang merken. Ontwikkelaars kunnen met Xcode 12 hun apps 'in een paar dagen' geschikt maken voor Apple-processoren. Dankzij Universal 2 hebben ze aan het einde van dat proces één app die zowel op oude Intel-Macs als op nieuwe Macs met Apple-processor werkt.
Daarnaast heeft Apple ook Rosetta weer van stal gehaald. Dat was de app die lang geleden PowerPC-apps liet werken op een Intel-Mac. Rosetta 2 doet nu hetzelfde voor de overgang van Intel naar ARM: Intel-apps die nog niet zijn omgevormd tot een universele app voor Intel én 'Apple silicon', kunnen dankzij Rosetta 2 toch draaien op een nieuwe Mac met een Apple-processor. Als gebruikers zou je daar zelfs niets van moeten merken. Of het daadwerkelijk zo soepel zal gaan? Apple heeft al twee keer zo'n transitie gedaan, dus ze weten hoe het moet.
Een nieuw design voor macOS
Laten we het processornieuws verder even laten voor wat het is – we gaan er in de toekomst nog veel over schrijven, vermoedelijk. Big Sur heeft ook een nieuw uiterlijk gekregen. Natuurlijk is het nog steeds overduidelijk macOS, maar je voelt meteen meer verwantschap met de iPad:
Meteen in het oog springend: het dock. Alle iconen zijn herontwerpen, en hebben nu allemaal dezelfde vorm: vierkant met afgeronde hoeken, net als op de iPhone en iPad.
Er is meer kleur (bijvoorbeeld in de navigatiekolom van de Finder), de menubalk is transparant geworden en valt daardoor minder op. Geluiden zijn ook herontworpen (en het opstartgeluid is weer helemaal terug, nadat dat op recente MacBook Pro's was verdwenen). Rondingen, kleuren en texturen zijn allemaal opgefrist en lijken meer in lijn met andere Apple-apparaten.
macOS en iPadOS lenen van elkaar
Terwijl iPadOS een zoekfunctie heeft gekregen die verdacht veel op Spotlight van de Mac lijkt, kopieert macOS op zijn beurt een functie van iPadOS en iOS: het bedieningspaneel ('Control Center'):
Alle knoppen waar je snel toegang toe wilt hebben, vind je voortaan rechtsboven in de scherm, via een knopje in de menubalk. Sommige items lijken ons trouwens overbodig – knoppen voor geluid en lichtsterkte van je beeldscherm zitten gewoon op je toetsenbord. Maar misschien zien we situaties over het hoofd waarin dat toch handig is.
Download alvast de wallpaper
De nieuwe wallpaper in Big Sur draagt ook bij aan een iPad-gevoel. Als je 'm mooi vindt: je kunt 'm hier alvast downloaden. Voelt het alsof je al een beetje Big Sur hebt. Op diezelfde pagina vind je ook de nieuwe 'Safari splash screen wallpapers' – want ja, in Safari kun je ook een achtergrond instellen voor je beginpagina.
Eindelijk confetti in Berichten
Berichten op de Mac ondersteunt eindelijk alles wat Berichten op de iPhone ook kan. Dus ja, eindelijk kun je ook een bericht met ballonnen of confetti versturen. En ontvangen uiteraard. Ook je Memoji kun je nu op de Mac bewerken. Misschien allemaal niet superbelangrijk – maar het was ons wel een doorn in het oog dat Berichten op de Mac zo achterliep bij Berichten op iOS en iPadOS.
Safari gaat los
Wij vonden Safari altijd als een redelijke spartaanse browser: snel, stabiel, en qua privacy lekker streng. Het nieuwe Safari klinkt als een veel rijkere ervaring. Dat begint met de startpagina, die je zelf kunt vormgeven met een eigen achtergrond en items die je graag ziet, zoals je leeslijst en favorieten. Er is een vertaalmachine ingebouwd, waardoor Safari webpagina's die niet overeenkomen met de standaardtaal van je Mac, automatisch kan vertalen. Tabbladen hebben nu voortaan kleurrijke favicons, waardoor je ze makkelijker uit elkaar kunt houden, en een mouse-over geeft je razendsnelle previews. Ook ingebouwd: Privacy Reports voor de websites die je bezoekt, zodat je meteen kunt zien welke trackers en andere ongein de browser voor je heeft geblokkeerd. Safari wordt opeens een stuk interessanter – en we zijn benieuwd of deze vernieuwingen ook terecht komen in updates voor Safari in Catalina, voor oudere Macs.
iPhone- en iPad-apps op je Mac
De samensmelting van iOS, iPadOS en macOS blijkt helemaal uit misschien wel het meest opvallende nieuws uit de keynote: alle iPhone- en iPad-apps werken straks ook op je Mac. Sterker nog, ze komen ook in de Mac App Store te staan. Volgens Apple hoeven ontwikkelaars er in de meeste gevallen niets aan te doen: ze werken gewoon. Wij maakten meteen een vreugdesprong: eindelijk de officiële Instagram-app op de Mac! En Hipstamatic op onze MacBook! En Wordfeud, gewoon in een venster!
Maar spring niet te vroeg een gat in de lucht. Want het kan allemaal wel, maar ontwikkelaars bepalen of het ook echt gebeurt met hun apps. Dus Instagram, Hipstamatic en Wordfeud kunnen dat gewoon tegenhouden als ze willen. Dat moet ook wel, want er zijn genoeg ontwikkelaars die bijvoorbeeld een gratis app aanbieden voor de iPhone, maar een betaalde voor de Mac. Of andersom. Denk bijvoorbeeld aan de app Tot die we laatst bespraken. Apple wil het businessmodel van die ontwikkelaars uiteraard niet overhoop gooien.
Verschraling
Daarnaast is deze ontwikkeling ook iets om een beetje om te zijn, wellicht. Als iOS-apps voortaan gewoon draaien op een Mac, is het voor veel ontwikkelaars veel minder interessant om native apps te maken voor macOS. De iPhone-app vinden ze dan misschien wel genoeg. Dat zou wel eens een verschraling van het aanbod van échte Mac-apps kunnen betekenen.
Doet jouw Mac mee aan Big Sur?
De hamvraag als je een wat oudere Mac hebt: mag hij meedoen aan Big Sur? Dit zijn de Macs die geschikt zijn voor macOS 11.0 Big Sur:
MacBook vanaf 2015
MacBook Air vanaf 2013
MacBook Pro vanaf eind 2013
iMac vanaf 2014
iMac Pro vanaf 2017
Mac mini vanaf 2014
Mac Pro vanaf 2013
Dat betekent dat deze Macs die nog wel macOS Catalina konden draaien, nu niet meer mee kunnen naar Big Sur:
MacBook Pro uit 2012 en begin 2013
MacBook Air uit 2012
iMac uit 2012 en 2013
Mac mini uit 2012
Meer kijken?
Tot slot... Wat zegt Jack?
‘Nee, macOS en iOS gaan nooit samensmelten.’ Als Apple iets ontkent, weet je dat het gaat gebeuren (App Store, Mac App Store, grotere iPhone, kleinere iPad). Ik heb bewust zowel de overstap naar PowerPC als naar Intel meegemaakt. Beide waren – voor mij probleemloze – stappen. Het zal nu ook wel weer goed komen met de stap naar ‘Apple silicon’. Dat niet alleen, het opent ook opwindende vergezichten. macOS kan zonder emulatie iOS-app draaien – kan de iPad dan straks macOS-apps draaien? Apple heeft niet voor niets muis- en trackpadondersteuning toegevoegd aan iOS. Een nieuwe, broodnodige stap voor de Mac ook. Op softwaregebied is de innovatie van iOS jaren vooruit, mijn iPhone is veel gebruiksvriendelijker dan mijn Mac. Hopelijk maakt die een inhaalslag en ik heb er vertrouwen in – macOS Big Sur heeft namelijk niet als nummering 10.16 meegekregen, maar 11.0.
– Jack Nouws, Macfundamentalist
Volgende week dinsdag verschijnt de members-only editie van MacFan. De eerstvolgende reguliere nieuwsbrief verschijnt op 7 juli.