macOS in je iPhone
Deze week: een nieuw e-book van onze columnist Jack én een verhaal over hoe je nu het beste e-books maakt op je Mac. Maar eerst het laatste macOS-nieuws:
Klinkt dit eng...?
Twee weken geleden berichtten we het zo vrolijk: op een Mac met macOS Big Sur die draait op 'Apple silicon' kun je straks ook iOS- en iPadOS-apps installeren. Eindelijk een echte Instagram-app op je MacBook! Maar dat betekent natuurlijk dat een omgekeerde ontwikkeling ook kan: macOS op een iPhone. Vergeet je Mac – in de toekomst sluit je thuis gewoon je iPhone aan op een extern beeldscherm met toetsenbord en muis, en je kunt alles wat je desktop-Mac nu ook kan. De Mac is dan verworden tot een app.
Klinkt dat eng? Wel een beetje, voor MacFans. Toch gaan er geruchten dat Apple hier hard mee bezig is, zoals in deze tweet:
'Dex' verwijst naar de Samsung DeX – een smartphone die al een beetje als desktopcomputer kan dienen. 'Linda' verwijst naar Razers Project Linda, een concept waarbij een telefoon als trackpad en tweede scherm in een laptop kon worden gebruikt. Zijn het reële scenario's voor Apple? Laat je niet misleiden door wat Apple zelf ooit heeft gezegd. Tim Cook gaf ooit aan niet zo veel te zien in een samensmelting van iPhone, iPad en Mac. Net zoals niemand zit te wachten op een refrigerator-toaster, zei hij. Maar Apple heeft zoveel ontkend in het verleden. Video op de iPod. iTunes voor Windows. De App Store. Het kwam er toch allemaal. En als iPhones, iPads en Macs straks allemaal op dezelfde chips draaien, is het onvermijdelijk dat ze steeds meer naar elkaar toe groeien. Misschien worden macOS en iOS dan wel opties in één alomvattend besturingssysteem.
Schiet niet in de stress
Zo ver is het nog lang niet natuurlijk. Op dit moment zijn er zat redenen om een Mac te willen, en niet een iPhone-met-macOS-en-een-extern-scherm. De ergonomie van een MacBook is bijvoorbeeld erg handig als je in de trein zit en iets wilt tikken, met je computer op schoot. Doe dat eens na met een iPhone een een los beeldscherm. (Alhoewel Project Linda daar een antwoord op was.) Een Mac laat zich makkelijk uitbreiden qua opslag. en eerlijk gezegd is het ook een prettig idee dat je hele digitale bestaan niet louter in je broekzak zit, maar dat er thuis ook nog een machine staat waar het allemaal in zit. Voorlopig blijven Macs en MacBooks nog wel even.
Aan de andere kant... kijk naar de ontwikkeling van de iMac. 'A lot of people will be wondering, where did the computer go?' zei Phil Schiller in 2004, bij de lancering van de iMac G5. De iMac ontwikkelde zich steeds meer tot een plat beeldscherm, waarin ergens een computer zat verstopt. De volgende stap in die ontwikkeling is wellicht een iMac die nog wel allerlei ondersteuning biedt – extra opslagruimte, extra geheugen, extra rekenkracht misschien – maar die geen processor meer heeft. Het hart van de computer zit dan in je iPhone, die je in de iMac steekt, of anderszins met het apparaat verbindt. Maar geen paniek – dat is vast niet de nieuwe iMac die we misschien dit najaar gaan zien.
Een wonderlijk e-book experiment
Door de jaren heen hebben we een heel aantal e-books gemaakt bij MacFan. Dat deden we altijd in Pages ‘09; we vonden het een mooie gedachte dat een e-book te maken was vanuit een doodgewone tekstverwerker. Een programma dat beschikbaar is voor iedereen. We vonden het altijd idioot dat Word van Microsoft dat niet kon.
Maar perfect was Pages ‘09 niet. Bij het maken van e-books als Gemekker – De columns over Mac-verdwazing van onze hoofdredacteur en MacFundamentalist van onze columnist Jack Nouws, was het steeds een heel gedoe om het boek netjes te krijgen. Het waren kleinigheidjes, maar ze stoorden ons: verspringen, overtollige witregels, rare afbrekingen, onbedoelde blanco pagina's. We zaten eindeloos in Pages te pielen om het goed te krijgen: steeds weer wat aanpassen, exporteren als EPUB, bekijken in Apple Books. Soms moesten we dat tientallen malen doen.
Reflowable text
Het probleem? Reflowable text. Je kunt tegenwoordig op twee manieren e-books maken: met een lay-out die helemaal vastligt, of met tekst die de lezer kan aanpassen, door letters groter of kleiner te maken of door een ander lettertype te kiezen. Dat laatste vinden wij essentieel aan een e-book. Dat de lezer de tekst 'lekker' kan maken voor zijn ogen is nou juist het grote voordeel van lezen op een apparaat. Dus wij kozen altijd voor e-books zonder een 'fixed' lay-out, maar met 'reflowable text': tekst die zich automatisch opnieuw over de pagina's verdeelt als je het font groter of kleiner maakt.
Pages versus iBooks Author
Wij waren gewend aan werken in Pages, maar ideaal was het niet. Pages ziet je hele boek als één lap tekst, en door alineastijlen te gebruiken geef jeje tekst niet alleen vorm, maar deel je je boek ook in. Bijvoorbeeld door met een alineastijl aan te merken wat een hoofdstuktitel is. Bij de export naar EPUB weet Pages dan: bij de alineastijl 'Hoofdstuk' begint een nieuw hoofdstuk en dus moet dat bovenaan een nieuwe pagina staan. Had je echter tussen de laatste woorden van het vorige hoofdstuk en de titel van het nieuwe hoofdstuk een witregel staan, dan kon dat in je boek zomaar een blanco pagina opleveren. Dat is lelijk. Gebruikte je geen hoofdstuk-alineastijl, dan begon er ook geen nieuwe pagina. Maar hoe doe je dat dan met een opdracht, een titelpagina of een andere pagina waar je geen hoofdstuktitel boven wilt zetten? Jawel, je kon er er wel een beetje omheen sjoemelen, maar het was niet ideaal.
Toen kwam Apple met iBooks Author, en ook al was dat programma eigenlijk bedoeld voor e-books met een vaste vormgeving (toen nog 'iBooks' genoemd door Apple), je kon er ook EPUBs met reflowable content mee maken. Heel fijn: iBooks Author ziet je book niet als één lap tekst die je met alineastijlen moet indelen, maar maakt gewoon van elk hoofdstuk een apart item in je projectdocument. We gebruikten het een maand geleden om het derde en laatste deel in Ferry Piekarts Gemekker-reeks te maken, na de eerste twee delen in Pages '09 te hebben gemaakt:
Een e-book maken in Pages voelde altijd een beetje fragiel – alsof je net de goede balans moest vinden, en dan vooral niks meer doen. Werken in iBooks Author voelde een stuk robuuster. Met duidelijke, stabiele placeholders voor afbeeldingen en een overzichtelijke, strakke hoofdstukstructuur. Maar ja. Toen besloot Apple om de stekker uit iBooks Autor te trekken. Sinds 1 juli is de app niet meer te downloaden. Apple vindt dat je het nieuwe Pages moet gebruiken. In de nieuwste versie zitten ook talloze templates voor EPUB-boeken ingebouwd, net zoals in het oude iBooks Author. Omdat we er een ongemakkelijk gevoel bij hadden, besloten we er een nogal argwanende test mee te doen.
Een experiment met een bizarre uitkomst
Een paar maanden geleden besloten we twee nieuwe e-books uit te brengen: een laatste bundeling met columns over Mac-verdwazing van onze hoofdredacteur, Nog wat gemekker, en een prachtige digitale bundel met drie korte, literaire verhalen die Jack Nouws de afgelopen twee jaar voor ons schreef, Terugtijd. Pages gebruiken lag voor de hand, maar we deden eerst eens een vreemde test. in Pages openden we het sjabloon voor een 'Persoonlijke roman'. Als je dat doet, zit je meteen in een document met reeds acht pagina's: een cover, een titelpagina, een eerste hoofdstuk, en nog wat meer. Dat ziet er zo uit:
De pagina's zijn gevuld met lorem ipsum-tekst, die je uiteraard moet vervangen door je eigen schrijfsels. Maar dat deden we nu eens niet. In plaats daarvan zetten we een stap die niemand ooit zet: we exporteerden de 8 pagina's als EPUB-bestand zonder er maar een letter aan te veranderen. Dat bestand openden we vervolgens in Apple Books op onze Mac, en dit is wat we zagen:
Je herkent in beide screenshots hierboven vast het hoofdstuknummer 1. Achter die grote 1 moet direct de titel volgen, zoals je ziet in het slabloon in Pages. Maar in Apple Books op de Mac verschuift die titel naar de volgende pagina. En dus is er opeens een grote 1 op een verder lege pagina. In Apple Books duwden we meermaals op de knop om de letters kleiner te krijgen, zodat het hopelijk wel paste, maar de titel bleef waar-ie was. Zelfs in fullscreen-modus met de allerkleinste letters, kwam de hoofdstuktitel niet onder het hoofdstuknummer. En we hadden dus geen letter veranderd aan het sjabloon. Dit is zoals Apple het heeft geleverd.
Het was ons alweer duidelijk: een e-book goed krijgen in Pages, is een hele opgave. En dus zochten we iets nieuws. En vonden dat in Vellum. Met een prijs van $ 199,99 niet de goedkoopste app – en dat is dan de goedkoopste versie; er is ook een variant voor € 249,99 waarmee je naast e-books ook gedrukte boeken kunt maken. We besloten Terugtijd van Jack hiermee vorm te geven. Of eigenlijk hadden we dat eerder ook al gedaan met zijn bundel Wat zegt Jack – 2019.
Vellum doet het allemaal
Het eerste wat opvalt aan Vellum, is dat je constant ziet hoe je boek eruit gaat zien. Je kunt zelf kiezen op welk virtueel apparaat je dat wilt zien: een iPad of iPhone, een Kindle Paperwhite, een Kobo Glo, en noem maar op. Als je in de projecttekst iets wijzigt, zie je meteen wat het doet. Geen gedoe meer met constant exporteren om te zien hoe het eruit gaat zien.
Vellum heeft een heel aantal stramienen aan boord, en binnen die stramienen kun je ook weer kiezen op onderdelen: of je een groot initiaal wilt aan het begin van een hoofdstuk, hoe hoofdstuktitels eruit moeten zien, welke symbooltjes je wilt gebruiken voor een 'ornamental break'. Binnen elk project maak je hoofdstukken aan, maar er zijn ook allerlei andere onderdelen die je makkelijk kunt toevoegen: een copyrightpagina, een nawoord, of een voorwoord, een pagina met 'Ook verkrijgbaar', een opdracht, een biografie van de auteur, bedankjes, en noem maar op. Het enige wat je zelf hoeft te doen, is kiezen wat je wilt hebben, en de tekst erin kopiëren. En misschien wat plaatjes.
Apple Books, Kindle, Kobo
Vellum is niet goedkoop, maar als je professioneel iets wilt doen met een e-book, is het een interessante aankoop. De app krijgt frequent updates, werkt snel en stabiel, en de EPUB-bestanden die je ermee maakt, zien eruit zoals je verwacht. Ook handig: je bepaalt zelf voor welke stores je e-books wilt aanmaken. Wij kozen voor Terugtijd voor Apple Books, de Kindle-store van Amazon en de Kobo-winkel. Vellum maakt vervolgens verschillende versies aan voor die verschillende stores (voor de Kindle-versie van je e-book moet je eenmalig Kindle Previewer 3 installeren, maar daarna hoef je die app nooit te openen: Vellum maakt er automatisch gebruik van) en past ook de linkjes naar andere boeken daarop aan. Dus een Apple Books-lezer gaat direct naar Apple Books als hij op de titel van een ander boek klikt, en een Kindle-lezer krijgt datzelfde boek te zien in de Kindle Store. Superhandig.
Zijn er dan geen nadelen aan Vellum? Als we er eentje moeten noemen: de vormgeving van de sjablonen is stijlvol maar wel wat voorzichtig. Titels zijn bijvoorbeeld altijd redelijk klein, vermoedelijk om het altijd goed te laten passen, welke lettergrootte een lezer ook gebruikt. Voor Nog wat gemekker viel Vellum dan ook af: de eerste twee delen in die serie hadden vrij grote koppen, net als in een magazine, en dat konden we in Vellum niet namaken. Daarom kozen we bij dat boek toch voor iBooks Author. In alle andere gevallen kiezen we voortaan voor Vellum. En voorlopig nooit meer voor Pages.
Vellum | $ 199,99 (e-book variant) | ★★★★★
Nieuwe e-books voor de zomer:
Terugtijd – Drie korte verhalen
Een auteur met een fascinatie voor technologie schrijft vaak over de toekomst. Maar Jack Nouws gaat in deze bundel precies de andere kant op. De drie korte verhalen gaan weliswaar over zaken als iPhones, FaceTime en Google Street View, maar al die technologie blijkt alleen maar een springplank voor een duik in het verleden. Een verleden waarin fantaseren over de toekomst steeds lijkt te compenseren voor een pijnlijk gemis.
Met de verhalen Opa’s tijdreiskast, Een lege stoel om op te zitten en De zon schijnt altijd op Google Street View, plus een nawoord van de auteur. Geïllustreerd door Inge Nouws.
Terugtijd | € 3,99 | beschikbaar voor Apple Books, Kindle en Kobo
Nog wat gemekker – Columns over tech-verdwazing
Het derde en laatste deel in de Gemekker-serie: de bundeling van columns waarin MacFan-hoofdredacteur Ferry Piekart op hilarische wijze schrijft over zijn voorliefde voor de Mac en Apple. Van de volstrekt overbodige aanschaf van een oude Power Mac G5 tot zijn plan om schathemelrijk te worden met een oude klikwiel-iPod. Waar Ferry in de eerste twee delen vrijwel louter schreef over zijn eigen obsessie met Apple – altijd met een knipoog – lijkt hij in dit derde deel langzaam wakker te worden uit zijn Apple-verdwazing, en met dezelfde scherpe blik te kijken naar andere mensen om hem heen en hoe zij met tech omgaan. Hij koopt een heliumhaai uit een Instagram-advertentie en vraagt zich af wat dat doet voor zijn Facebook-profiel, hij gaat een frietje halen bij de snackbar en constateert dat de snackbarman een cookie in zijn hoofd moet hebben, en hij beschrijft de ufo-ervaring als hij ’s avonds laat sportieve renners tegenkomt die met steeds meer knipperlichten en andere tech zijn behangen.
Nog wat gemekker bevat 22 columns die van 2015 tot en met 2019 verschenen, plus een gloednieuwe, niet eerder verschenen column. Met illustraties van Marijn van der Waa.
Nog wat gemekker | € 3,99 (exclusief in Apple Books)
Tot slot... Wat zegt Jack?
MalwareBytes ontdekte ransomware voor de Mac. De ironie: download Little Snitch – dat je waarschuwt voor kwaadwillend dataverkeer – via een torrent en de Installer kan de inhoud van je Mac gijzelen. De App Stores van Apple zijn de beste garantie dat je veilig downloadt. Er is veel kritiek op de App Stores omdat ze softwareontwikkelaars zouden benadelen en de eindgebruiker in de houdgreep houden. Ik zie de App Stores eerder als een anderhalvemetersamenleving met mondkapjes. Het is misschien niet ideaal, maar altijd nog beter dan op een virtueel Malieveld met omgekeerde vlag te denken dat de vrijheid van Android en Windows meer waard is dan een besmetting.
– Jack Nouws, Macfundamentalist
Volgende week dinsdag verschijnt de members-only editie van MacFan. De eerstvolgende reguliere nieuwsbrief verschijnt op 21 juli.