Een terugblik op 2021
De iPhone 13 mag een prachtig ding zijn, 2021 stond bij Apple toch echt in het teken van de Mac. Of beter gezegd: van de M1-chip, die bedoeld is voor Macs, maar ondertussen ook zijn opwachting maakte (heel verrassend) in de iPad Pro. We kregen gloednieuwe iMacs, met een heel nieuw design (en in verschillende kleuren), de kregen een MacBook Pro die eindelijk weer een MagSafe-aansluiting heeft voor veilig opladen en een sleuf voor SD-kaartjes... en EINDELIJK een HDMI-poort (was dat nou zo moeilijk, Apple?). Eindelijk zijn we verlost van die eeuwige HDMI-dongel in de laptoptas!
Een M2-chip zagen we dit jaar nog niet, maar wel een M1 Pro en een M1 Max. Apple verkoopt inmiddels geen MacBooks met Intel-chips meer. Alleen bij de desktop-Macs zijn er nog een paar Intel-modellen: de 27-inch iMac, de Mac Pro en een duurdere uitvoering van de Mac mini. Apple ligt goed op koers met een transitie van Intel naar Apple Silicon in twee jaar tijd.
Kwamen onze voorspellingen uit?
In de eerste MacFan van het nieuwe jaar doen we altijd voorspellingen. Wat is daar in 2021 waar van geworden? Laten we eens kijken!
Natuurlijk voorspelden we nieuwe Macs met een M-chip, maar dat was kinderspel: Apple had het zelf al aangekondigd. We voorspelden ook dat de iMac de eerste nieuwe Mac van 2021 zou zijn:
De grootste kanshebber voor een update in de eerste helft van dit jaar is de iMac.
Dat bleek te kloppen. Maar we zeiden ook iets over het aantal cores in de chips in die nieuwe iMacs:
... die nieuwe iMac heeft dan vermoedelijk een M1-chip, maar met méér cores dan de Macs die Apple eind vorig jaar uitbracht. Tot wel 32 cores, als de geruchten kloppen.
Alhoewel het klopte dat de iMac een M1 kreeg (en niet een M2), bleek dat verhaal over die 32 cores iets te voorbarig. De 24-inch iMac kreeg gewoon een 8-core CPU en 7- of 8-core GPU. Net als eerdere Macs die waren overgestapt op Apple Silicon. Het aantal-cores-spektakel kwam pas later in het jaar, bij de MacBook Pro. Ook daar deden we een voorspelling over:
Later in het jaar kunnen we ook nieuwe MacBook Pro’s tegemoetzien. ... De nieuwe MacBook Pro’s worden vrijwel zeker uitgerust met mini-LED beeldschermen.
Daar zaten we goed. De MacBook Pro van 2021 is de eerste Mac met een mini-LED-beeldscherm. Alleen heeft Apple er een andere naam aan gegeven: Liquid Retina XDR-display. Een hele mond vol, maar het zijn mini-LEDs.
In ons optimisme verwachtten we ook al een Mac Pro eind 2021:
De Mac Pro is vermoedelijk de laatste in het rijtje die de overstap naar Apple silicon maakt. Ons vermoeden is dat we die eind dit jaar al gaan zien. Wellicht nog met een M1-chip met héél véél cores – nog geen M2. Die zien we pas het jaar erop.
Die M2 kwam inderdaad niet, maar een nieuwe Mac Pro ook niet. Onze gedachtengang was dat Apple de transitie waarschijnlijk sneller zou willen doen dan iedereen dacht. Sneller dan twee jaar dus. Dat kan nog steeds, maar dat Apple dit jaar al met de Mac Pro met M-chip zou komen, was te positief ingeschat.
En de iMac Pro? Dat apparaat wordt al zo lang door Apple genegeerd, dat wij een donkerbruin vermoeden hebben dat die machine de overstap niet gaat maken.
Dat klopte dan weer wel: de iMac Pro verdween het afgelopen jaar. Alhoewel er wel geruchten gaan dat Apple de naam opnieuw zou willen introduceren.
Wat betreft software dachten we dat de focus dit haar op AI zou liggen:
Tijdens het WWDC in 2021 gaat Apple ons nieuwe AI-functies laten zien in apps als Foto’s en iMovie, die allerlei complexe effecten kunnen bewerkstelligen met een simpele druk op de knop.
Dat is niet gebeurd. Althans niet in de mate die wij dachten. De camera in je iPhone gebruikt héél veel AI om bijvoorbeeld in een donkere omstandigheden nog een heel goede foto te maken. Maar Apple heeft er niet heel nadrukkelijk mee uitgepakt in macOS Monterey.
Al met al zaten we er met een paar dingen naast, maar met meer zaken zaten we precies goed. Dat stemt hoopvol, want in de eerste editie van 2022 gaan we natuurlijk weer voorspellingen doen. Voor het nieuwe jaar! Die lees je over twee weken.
Review: Myst – Mac-game van het jaar
Myst werd door Apple uitgeroepen tot Mac-game van het jaar. Reden voor ons om het spel nog eens onder de loep te nemen.
door Harry Hol
Myst en Mac zijn verweven met elkaar. De puzzelgame verscheen in 1993 als eerste op Macintosh en maakte grote indruk door het overdonderende grafische ontwerp. Hoewel zeker niet de eerste 'wijs-aan-en-klik’ avonturengame, maakten de sfeer en vooral de wereld van Myst er een tijdloze klassieker van. En dat terwijl het technisch gesproken eigenlijk een soort lokale website was, met plaatjes waar je op kon klikken. Wellicht dat die oude versie voor moderne ogen enorm tegenvalt. Het is dus niet zo vreemd dat deze verzameling van statische landschappen en kamers toe was aan een interactieve remake in volledig 3D.
Geluidsdecor
Er zijn inmiddels meerdere 3D-versies van Myst verkrijgbaar (waaronder één voor virtual reality), en nu dus ook een versie voor de Mac. In plaats van statische plaatjes waar je à la Google Streetview doorheen klikte, kun je nu vrij door de spelwereld lopen. Alles ziet eruit als in het origineel, maar mooier en gedetailleerder. Vooral de manier waarop de belichting de wereld tot leven wekt, is formidabel. Dat geldt ook voor het nog steeds imposante geluidsdecor. Door de echo van je voetstappen en af en toe muziekmomenten voelt alles zo mogelijk nog verlatener aan.
Myst draait als een zonnetje op mijn Mac Mini met M1-chip en 8 gig geheugen, mits ik de game op de SSD van de Mac installeer. Ik had het 12 GB grote spel (om ruimte vrij te maken) naar mijn externe harddisk gesleept, maar dat leverde tijdens het spelen storende haperingen in de animaties op. Op de SSD heeft Myst daar geen last van. Een M1-chip is overigens niet nodig, maar het spel profiteert er wel van.
Klassiek en willekeurig
En dan zijn er nog de puzzels. Er zijn twee manieren van spelen: klassiek en ‘willekeurig’. Die laatste optie husselt de puzzels door elkaar, om doorgewinterde Myst-spelers een nieuwe uitdaging te geven. Voor beginners is de standaardversie al moeilijk zat. Want wat met deze moderne versie onveranderd bleef: dit is een extreem obscure puzzelgame.
Het duurt letterlijk uren om bepaalde puzzels echt te bevatten. Het spel vraagt een geheel eigen manier van denken en daar moet je brein zich gaandeweg aan aanpassen. Het is bijna meditatief hoe je je onderdompelt in deze vreemde wereld en ontdekt wat nu eigenlijk van je wordt gevraagd. In die zin is Myst ook een ouderwetse tijdvreter, waarbij je op een donkere winteravond naar je scherm blijft staren en vergeet hoe laat het is terwijl je probeert te snappen hoe dat bizarre mechaniek samenhangt met die deur een eind verderop.
Er zijn wel wat kleine consessies gedaan aan de moderne gamer. Want waar je voorheen papieren dossiers moest bijhouden waarin je trouw al je aantekeningen maakte, heeft het moderne Myst een handige foto-functie. Hiermee kun je alles in het spel fotograferen, zodat je later die aanwijzing nog even terug kunt lezen of kunt zien hoe die schakelaars nou eigenlijk stonden.
Trouw aan het origineel
Myst is en blijft een fascinerende game met een verhaal dat je zelf moet ontdekken. Deze moderne update blijft trouw aan het origineel. maar is in veel opzichten beter. Meer dan ooit voelt het als een echte wereld: vervreemdend en magisch, maar voor het eerst ook bijna tastbaar.
Mits je het geduld ervoor hebt (reken op ruim 40 uur dwalen en puzzelen), is dit nog steeds een geweldige ervaring.
Myst | € 29,99 | ★★★★☆
Het noorderlicht op je bureaublad
Zoals Sky Radio je elk jaar veelvuldig trakteert op Driving Home for Christmas, zo komen wij elk jaar terug op iSnow (kijk eens hier, en hier, en ook hier). Nu verandert Chris Rea niks meer aan Driving Home for Christmas, maar de maker van iSnow blijft wel sleutelen aan zijn app. In 2019 voegde hij bijvoorbeeld Sinterklaas toe, en dit jaar is het noorderlicht (Aurora Borealis) er als optie bij gekomen. Plus de maanstanden, en de rotatie van de aarde om de zon.
Maar misschien moeten we eerst even zeggen wat iSnow is. Het is een appje dat wordt gemaakt door de Nederlandse ontwikkelaar Rick Jansen, en je vrolijkt het bureaublad van je Mac ermee op door allerlei effecten toe te voegen: naar beneden dwarrelende sneeuw, de kerstman die af en toe voorbij vliegt met zijn rendieren, het noorderlicht dat de hemel verkleurt, een ijsbeer die door je scherm wandelt. Elk onderdeel (en er zijn er nog wat meer) kun je individueel aan en uit zetten, en je kunt per onderdeel allerlei variabelen instellen. Leuk om mee te spelen. Een tijdje geleden maakte Rick een andere app: iMaan, waarmee je de beweging van de maan op je bureaublad kunt zien. Die functionaliteit zit nu ook in iSnow. Nog even en je kunt ook browsen in iSnow, of een spreadsheet maken...
iSnow | € 0,49 | ★★★★☆
Lezersvraag: Waar gaat mijn schijfruimte aan op?
Waar is de tijd gebleven dat een gigabyte indrukwekkend veel was... dat je een computer kocht en trots zei: 'Hij heeft een harde schijf van 1 GB!' Nu moet je in terabytes denken – alles onder 1 TB is al snel krap. Als je er tenminste een flinke fotobibliotheek, een muziekcollectie en een verzameling homemovies op na houdt. Of loopt jouw schijf op een andere manier vol? We horen wel eens van mensen dat het systeem steeds meer opslagruimte opslokt. Zoals van MacFan-lezer Wim Kellens, die ons een bezorgd mailtje stuurde:
Beste MacFan redactie, ik vraag me al geruime tijd af waar al mijn disk ruimte aan opgaat. Onder het appeltje vind ik een mooi overzicht van wat naar foto's, documenten etc. gaat. Maar de meeste opslag gaat 'verloren' aan "Systeemgegevens" (>130GB!), een verzamelruimte van wellicht allerlei nuttige data, maar ik zou toch graag weten wat nu juist. Bestaat er een manier om dat te beheren (en op te kuisen)? Bedankt!
130 GB aan systeemgegevens is problematisch veel. Om een idee te geven: op de Mac mini waarop dit stukje wordt getikt, nemen die systeemgegevens maar 11,28 GB in beslag.
Tijd om eens uit te zoeken wat die systeembestanden nou zijn, en of er misschien ergens buitensporig veel data worden opgeslagen. Daar is een handig tooltje voor: Disk Inventory X. Het is een gratis appje (donaties bij de maker zijn welkom, maar niet verplicht), dat je na het downloaden met een omweg moet starten. De app is namelijk niet genotariseerd door Apple, dus nieuwere versies van macOS openen het ding liever niet. Dubbelklikken werkt dan niet; open de app door een ctrl-klik op het icoontje te geven, en dan 'Open' te kiezen in het menu dat dan verschijnt. Daar zie je een optie om de app toch te openen. Kun je gerust doen; wij hebben de app getest.
Zodra de app is opgestart, moet je een schijf selecteren om te inventariseren. We willen de systeembestanden in kaart brengen, dus kies de opstartschijf van je Mac. Dubbeklik niet, maar selecteer slechts, en klik dan linksonder op de knop 'Select Folder'. We willen namelijk niet de hele schijf gaan inventariseren (dat duurt een eeuwigheid), maar alleen de systeemtroep.
Je ziet een paar mappen, zoals 'Users' en 'Library'. Laat die met rust... kies voor de map 'Systeem'. Selecteer die, en klik op de knop 'Open'.
Bij ons ging de scan vrij snel, maar zoals gezegd: bij ons is die map 'maar' 11,28 GB. Dat is redelijk snel te scannen. 130 GB is alweer een ander verhaal. Uiteindelijk zie je een behoorlijk cryptisch resultaat:
In de kolom links zie alle submappen van de systeemmap. Ze staan al meteen gesorteerd op grootte; de grootste bovenaan. Bij ons is dat een map van 2,1 GB gevuld met 'Desktop Pictures'. Bureaubladachtergronden die standaard in macOS zitten dus. Daar kun je er door de loop van de tijd aardig wat van verzamelen.
De kolom daarnaast, met al die grijze en gekleurde vakjes, is een visuele weergave van al die submappen. Elk vakje is een bestand; hoe groter het vakje, hoe groter het bestand. De vakjes zijn geclusterd in grotere vakken, die mappen weergeven. In de 'schuiflade' aan de rechterkant zie welke bestandstypen er zijn aangetroffen, en hoe veel ruimte elke bestandssoort inneemt.
Als we dubbelklikken op de map 'Desktop Pictures', laat Disk Inventory X alleen nog de inhoud van die map zien. Klik een bakje aan, en je ziet in de regel onderin om welke achtergrond het gaat. In de schuiflade zie je bovendien hoe sommige afbeeldingstypen veel meer ruimte innemen dan andere: HEIF-bestanden nemen 1,7 GB in beslag; JPG-afbeeldingen slechts 477,4 MB. In dit geval zou je ervoor kunnen kiezen wat achtergronden die je niet aanstaan, te verwijderen.
Uiteraard zijn er veel mappen die mysterieuze zaken bevatten waarvan je geen idee hebt wat het is. Maar sommige dingen zijn herkenbaar en eventueel te verwijderen, zoals lettertypes, vreemde talen en screensavers. En als je wel ziet wat er nou zoveel ruimte inneemt, maar je hebt geen idee wat het is, dan weet je in ieder geval waar je op moet googelen.
Disk Inventory X | gratis | ★★★★☆
🎅🏻 Kerstcadeautje: Wat zegt Jack? – 2021
Daar is-ie weer: de jaarlijkste bundeling van alle slotwoorden die Mac-columnist Jack Nouws voor deze nieuwsbrief schreef. Gratis te downloaden in Apple Books. Zodat je ze in de kerstvakantie nog eens lekker kunt teruglezen, in een verloren momentje. Nieuwe iMacs in kekke kleurtjes, nieuwe MacBook Pro met SD-sleuf, maar ook de juridische toestand tussen Apple en Epic Games over de App Store, en de CSAM-kwestie waarbij Apple fotobibliotheken van gebruikers scant op bekende kinderporno-afbeeldingen... het komt allemaal nog eens voorbij in Wat zegt Jack?. Ons kerstcadeautje voor onze lezers!
Tot slot... Wat zegt Jack vandaag?
Ik liet mijn MacBook Pro achter in de metro van Lissabon, waarna een oneerlijke vinder ermee vandoor ging. Wachtwoorden, back-ups. Allemaal geregeld, dus iedereen zei: jammer, maar verzekering, gelukkig jij niks, kan iedereen gebeuren, komt goed, fijn een gloednieuwe kopen. Maar na zevenenhalf jaar voelt het echt alsof er iets is geamputeerd. Het is iets fundamenteels, denk ik.
– Jack Nouws, Macfundamentalist
🎄 FIJNE FEESTDAGEN... EN HET BESTE VOOR 2022!
Volgende week dinsdag verschijnt de members-only editie van MacFan. De eerstvolgende reguliere nieuwsbrief verschijnt op 4 januari 2022.