Onze hoofdredacteur schrijft zo nu en dan een kinderboek, zoals recent het toneellezen-boek Graaf Witlaken en de vlampier. Bij een nieuw boek in dezelfde serie, raakte hij met de redacteur van de uitgeverij in discussie over iets heel simpels: het aantal woorden. Ze werden het niet eens over hoeveel woorden het nieuwe boek nou precies had. Onze hoofdredacteur schreef het boek in Pages, en Pages zei dat de tekst uit 15.268 woorden bestond. Bij de uitgeverij bekeken ze dezelfde tekst in Word, en Word zei dat de tekst 15.490 woorden had. Dat is een verschil van 222 woorden. Dat klinkt niet veel, maar in een kinderboek voor heel jonge lezertjes, is dat meer dan een pagina. En ja: een pagina meer of minder maakt bij het drukken van een boek nogal uit.
Voor de grap opende onze hoofdredacteur de tekst van het boek in een derde tekstverwerker: Byword. Onthutst moest hij constateren dat daar wéér een ander getal opdook: Byword telde 15.505 woorden.
Hoe moeilijk kan het zijn om het aantal woorden van een tekst goed te tellen?
We gaan het testen.
We nemen een tekstje van de eerste pagina van Graaf Witlaken en de vlampier. Geschreven voor kinderen in groep 5:
Jan Geestig woont in een spookhuis. De andere huizen in zijn straat zijn heel normaal. Maar in het huis van Jan spookt het. Nou ja ... dat beweert hij. Hij is stapelgek op geesten en griezels. Als je daar ook stapelgek op bent, kun je een kaartje bij hem kopen. Dan mag je binnen rondkijken. Jan verkleedt zich dan snel als spook. Zo laat hij je schrikken!
Hoeveel woorden zijn dit? Pages en Byword zeggen allebei: 66 woorden. Maar Word zegt: 67 woorden. We zien al snel waar het verschil in zit: het beletselteken. Dat zijn de drie puntjes achter ‘Nou ja’. Het beletselteken kun je op twee manieren in je tekst gebruiken. Je kan het aan een woord vast schrijven, als je dat woord afbreekt. Bijvoorbeeld:
‘Ik zie helemaal niks hier, in dit spookh... AAAAAH!’
Het woord spookhuis is afgebroken, en dan staan de puntjes eraan vast.
Maar de drie puntjes kunnen ook betekenen dat er een wat langere pauze tussen de woorden zit. Bijvoorbeeld:
‘Ik zie hier helemaal niks ... zou dit wel echt een spookhuis zijn?’
Als de puntjes voor een langere pauze staan, schrijf je ze los. Dus met een spatie ervoor en erachter. (Lees gerust de regels over het beletselteken nog eens na op Taaladvies.net). We zullen niet te lang stil blijven staan bij leestekens. Maar wat belangrijk is om te weten: Word telt alles wat tussen twee spaties staat als één woord, ook als het drie puntjes zijn. En dat klinkt heel logisch. Maar Pages en Byword zien het beletselteken niet als een woord, maar als leestekens, en tellen het niet als woord. En daar is ook wat voor te zeggen.
Wat voor het beletselteken geldt, geldt ook voor andere tekens die geen letters zijn. Bijvoorbeeld valutasymbolen. In het Nederlands schrijf je een € of een $ los van het bedrag. Dus zo:
De prijs is € 100 per dag.
Word telt alles wat tussen spaties staat als een woord, en telt dus 7 woorden. Pages en Byword zien ‘€’ niet als een woord maar als een symbool, en tellen dus maar 6 woorden. Hier neigen wij meer naar de redenatie van Word. Bij de drie puntjes kunnen we ons voorstellen dat die niet worden geteld. Je kunt ze niet eens uitspreken. Maar als je ‘De prijs is € 100 per dag’ voorleest, dan is € wel degelijk een woord. Hetzelfde geldt voor % of &.
Het wordt nog vreemder. Kijk naar deze zinnetjes:
Omdat-ie honger heeft!
Nou-nou-nou, is dat echt zo?
Een mooi Apple-apparaat.
Ik stuur een e-mail.
In al die zinnetjes staat een koppelteken. Word en Pages hanteren hier dezelfde regel: twee woorden verbonden door een koppelteken tellen als één woord. Bij ‘e-mail’ klopt dat zeker. Bij ‘Apple-apparaat’ ook. Maar ‘Nou-nou-nou’ zijn eigenlijk drie woorden, waarbij de schrijver de koppeltekens heeft gebruikt om een soort staccato ritme aan te geven. ‘Omdat-ie’ zijn eigenlijk ook twee woorden als je het uitspreekt (‘ie’ is een verbastering van ‘hij’). Je mag ie los schrijven, maar gebruikelijker is aan het voorgaande woord vast, met een koppelteken. Voor Word en Pages is alles wat met koppeltekens aan elkaar vast zit één woord. Maar voor Byword niet. Dus kijken even naar zinnetje:
Ik stuur een e-mail naar Tim Cook.
Word en Pages tellen dat als 7 woorden. Byword telt het als 8.
Het wordt nog idioter
We maken het nog ingewikkelder en voegen nog iets aan het zinnetje toe:
Ik stuur een e-mail naar Tim Cook over de website http://www.apple.com.
Word telt dit als 11 woorden.
Byword als 13 woorden.
En Pages als 14 woorden.
Word ziet ‘e-mail’ als één woord en de hele URL ook.
Byword ziet elk koppelteken als een spatie, maar de dubbele punt en de schuine strepen in de URL ook. Dus na :// telt Byword een volgend woord. De punten in de URL ziet Byword dan weer niet als spaties. Dus www.apple.com geldt wel als één woord.
Bij Pages is het anders. ‘E-mail’ geldt als één woord, maar de URL bestaat volgens Pages uit meerdere woorden. Alleen negeert Pages de ://, maar telt het steeds een volgend woord na elke punt. Precies andersom als Byword dus.
De schuine streep is voor Pages in een URL geen reden om een +1 te tellen, maar in ander zinnen met een schuine streep doet Pages dat wél. Neem dit zinnetje, waarin een keuze wordt gegeven:
Dat is goed/fout.
Hier telt Pages goed en fout wel als twee woorden, net als Byword. Zij komen allebei op 4 woorden uit. Maar Word houdt stug vast aan de regel dat het tussen twee spaties moet staan om als een woord te tellen, dus Word telt hier maar 3 woorden.
Misschien zitten we je inmiddels te vervelen met eindeloos gezever over leestekens en het tellen van woorden door tekstverwerkers. De belangrijkste vraag is natuurlijk: hoe ga jij hiermee om? Veel Mac-gebruikers vinden Pages veel fijner om in te typen dan Word. Maar Word is wel wat het leeuwendeel van de mensen gebruikt. Dus als je typt in Pages, om je bestand uiteindelijk als Word-bestand te exporteren, hoe kun je dan tijdens het schrijven in Pages toch de word count van Word gebruiken? Zodat je hetzelfde getal ziet als bijvoorbeeld je opdrachtgever?
Voorzieningen in Mac-apps
We hebben een handige Voorziening gevonden die daarbij kan helpen. En misschien zeg jij dan: “Voorziening? Appje, bedoel je zeker!” Maar we bedoelen echt een Voorziening. Tegenwoordig zijn handige tooltjes vaak een appje dat zich in de menubalk nestelt. Wij hebben er inmiddels zo veel, dat het vreselijk druk wordt bovenin ons scherm …
En dat terwijl er ook andere manieren zijn om handige functies te installeren in macOS. Voorzieningen is er daar eentje van, die al héél lang bestaat, en misschien ook een beetje in de vergetelheid is geraakt. Voorzieningen zijn functies die je kunt loslaten op dingen die je hebt geselecteerd in een app. Bijvoorbeeld tekst, of een plaatje, cellen in een spreadsheet, een bestandsnaam … kan van alles zijn. Als je iets hebt geselecteerd en je klikt in de menubalk op de naam van de app waarin je aan het werk bent, dan zie in het menu dat dan verschijnt ‘Voorzieningen’ staan (‘Services’ als je een app Engels spreekt). En dan je een aantal dingen (voorzieningen) die je met die selectie kunt doen. Dat kunnen voorzieningen zijn die macOS zelf aanbiedt, bijvoorbeeld ‘Nieuwe e-mail met selectie’. Het kunnen ook functies zijn die worden aangeboden door apps die je hebt geïnstalleerd, zoals ‘Open met Pixelmator Pro’ of ‘Download met SiteSucker’.
Niet alle voorzieningen zijn even handig. ‘Open met Pixelmator Pro’ is zelden sneller dan een plaatje gewoon naar het Pixelmator Pro-icoon in je Dock slepen. Maar als het gaat om tekst, zijn er wel veel handige dingetjes. Open maar eens een webpagina in Safari en selecteer een alinea.
Klik vervolgens in de menubalk op ‘Safari’ en dan op ‘Voorzieningen’. Er verschijnt een menu met opties die geschikt zijn voor een tekstselectie:
Het rijtje voorzieningen dat je ziet, hangt af van welke apps er op je Mac zijn geïnstalleerd, en ook van welke voorzieningen je hebt ingeschakeld. Wij klikken op ‘Maak nieuwe plaknotitie aan’ (lees deze MacFan nog eens over plaknotities). En hop: meteen staat er een geeltje met de geselecteerde tekst op ons bureaublad. Zonder dat we de app Plaknotities hebben hoeven openen.
Ook leuk om te proberen: zet de geselecteerde tekst om in een gesproken tekst, die aan de Muziek-app wordt toegevoegd. Eén klik, en vervolgens kun je kiezen welke stem macOS hiervoor moet gebruiken en hoe het audiobestandje moet heten:
Je kunt zelf bepalen welke voorzieningen macOS moet aanbieden. Als je op Voorzieningen klikt, zie je onderin het menu ‘Voorzieningeninstellingen’. Daar kun je per categorie (afbeeldingen, tekst, internet, zoeken, etc.) instellen welke voorzieningen je actief wilt hebben.
WordService
Er zitten een heel aantal voorzieningen in macOS, en er komen er ook heel wat met de apps die je installeert. Maar er zijn ook losse pakketjes met voorzieningen die je kunt installeren. Eentje daarvan is WordService – een gratis verzameling tekstvoorzieningen gemaakt door DEVONtechnologies. Als je ze installeert, krijg je een lange lijst van functies die je kunt activeren. Bijvoorbeeld: alle aanhalingstekens gekruld maken, of juist recht, alle links uit een tekst verwijderen, meerdere spaties achter elkaar verwijderen, alles in hoofdletters zetten.
En nu komt het: WordService heeft ook een functie ‘Statistieken’. Die telt onder andere woorden – precies op de manier zoals Word het doet. En zo kun je met WordService dus woorden tellen in Pages, Byword, of welke tekstverwerker dan ook, op dezelfde manier als Word het zou doen.
En dit zijn dan de statistieken die WordService laat zien:
Handig! En niet alleen vanwege die statistieken. Dubbele spaties verwijderen met één druk op de knop is ook heel prettig. Of snel alle URL’s verwijderen uit een lange tekst die je van een website in je document hebt gekopieerd. En nog gratis ook!
WordService | gratis | ★★★★★
Een hub die je bij de aan-uitknop laat
Wie heeft er tegenwoordig geen hub bij zijn Mac? Als je zo’n nieuwe M4 Mac mini hebt, die schattig klein is, dan voel je misschien toch de behoefte het ding uit te breiden met een kastje eronder. Met wat USB-A-poorten, want die heeft de mini niet meer. En met een SD-kaartlezertje, want dat zit er ook niet op.
De Mac Mini M4 Stand & Hub van Satechi voldoet aan die behoefte voor meer poorten en past mooi onder je Mac mini. Maar de Satechi-hub heeft nog een kwaliteit die je misschien fijn vindt: een inkeping aan de achterkant. Waardoor je opeens bij de aan-uitknop van de mini kunt, zonder het ding op te hoeven tillen. Ja, we durven het wel te zeggen: die inkeping is waar we het meest enthousiast van worden. Klinkt suf misschien. Maar het is gewoon een beetje knullig als je een computer op moet tillen om hem uit te zetten.
Helaas moeten we nog even wachten op dit lekkers van Satechi. Het ding komt pas in het voorjaar op de markt. De prijs is tot die tijd ook nog onduidelijk.
In de tussentijd dan maar even een poll:
“Apple heeft het beste kwartaal ooit achter de rug met een recordomzet van $ 124,3 miljard, 4% hoger dan vorig jaar”, aldus Tim Cook, CEO van Apple.
“Door de combinatie van onze recordomzet en grote marges groeide de winst per aandeel met dubbele cijfers tot een recordhoogte. Hierdoor konden we ruim $ 30 miljard laten terugvloeien naar onze aandeelhouders”, aldus Kevan Parekh, CFO van Apple.
“Als je 30 miljard dollar kunt laten terugvloeien naar je aandeelhouders vanwege de grote winstmarges, is elke dollar daarvan een middelvinger naar je klanten”, aldus Jack Nouws, MacFundamentalist.